"Wierna rzeka" Stefan Żeromski

Autor: Stefan Żeromski

Tytuł: Wierna rzeka 

Data wydania: 1912

Ocena: 7/10

Przybył obcy człowiek, a stał się wszechwładną siłą, która w duszy rządzi i świat sobą napełnia. 

Wstęp

Wierna rzeka powieść Stefana Żeromskiego wydana w 1912 roku.

W internecie możecie odnaleźć informację, że jest to powieść historyczna, jednak nie do końca tak jest.

Powieść należy do cyklu historycznego, który Żeromski chciał stworzyć.

Jednak w Wiernej rzecze  wspomniane jest tylko jedno wydarzenie historyczne – bitwa pod Małogoszczem (24 II 1863 r. ).

Z tego co warto wiedzieć, to powieść ma podtytuł: klechda, (od 1925 roku klechda domowa).

*klechda – podanie ludowe, wiążące się z miejscowymi wierzeniami, obyczajowością i tradycjami kulturalnymi.

Najczęściej opowiada o (legendarnej) przeszłości regionu, niezwykłych wydarzeniach, postaciach. 

Jest spokrewniona z baśnią, jednak mniej fantastyczna i silnej osadzona w realiach społeczno-obyczajowych. 

O powieści

Wierna rzeka – opowiada o 1863 roku, czyli o powstaniu styczniowym.  (Z perspektywy powstańca i ...).

Na początku poznajmy głównego bohatera – księcia Józefa Odrowąża, który bez zgody swojej rodziny w powstaniu brał udział.

Jeden z niewielu ocalałych, budzi się w lesie, gdzie z daleka słychać odgłosy bitwy.

Ranny książę przedziera się o własnych siłach przez las, ma wielką siłę, potrzebę przetrwania.

Ma ranne nogi, biodro i głowę. Pełen nadziei kroczy dalej. Po drodze spotka chłopów, którzy nie chcą mu pomóc.

Wyzywają go i obrażają, chcieli nawet Odrowąża zawieść do miasta i oddać w ręce wroga. Tak się jednak nie staje.

Przemęczony idzie dalej, dochodzi do zniszczonego dworu w Niezdołach.

Na początku spotyka tam kucharza Szczepana Podkurka, który daje mężczyźnie trochę gorącej polewki i swoje stare buty.

Z obawy przed śmiercią (czym groziła pomoc powstańcom), wyprasza Józefa z domu.

Nie zaszedł jednak daleko, ponieważ Salomea Brynicka zatrzymuje księcia we dworze i opiekuje się nim.

Reszty fabuły nie zdradzam, chętnym pozostawiam do przeczytania.

Opinia

Po powieść sięgnęłam ze względu na egzamin. Z powieści Żeromskiego znam jeszcze Ludzi bezdomnych, więc wybaczcie jeśli będę nieobiektywna w ocenie sposobu pisania autora. Poza tym obie książki dzieli 12 lat.

Jeśli chodzi o fabułę, to bardzo mi się podobała. Akcja raz przyśpiesza, potem troszkę spowalnia, ale jest to zrobione zmyślnie i pozwala lepiej zrozumieć świat bohaterów, ich relacje. Powieść jest też kompletna i wszystkie wątki ładnie się splatają, nie ma żadnej dziury

i niezrozumiałych momentów. Można by rzec, że wszystko płynie jak tytułowa rzeka.  Jeśli chodzi o bohaterów to podobała mi się kreacja Salomei – młodej dziewczyny, która po mimo trudnej sytuacji bardzo dobrze sobie radziła, była odważana i mądrze gospodarowała dworem, pod nieobecność ojca i wujostwa. W wielu momentach, dla księcia narażała życie, chroniła go przed powstańcami, ale i przed rosyjskimi wojskami, które do dworu przybywały. Żeromski pokazał, że kobiety pod nieobecność mężczyzn potrafiły dobrze gospodarować, pokazał, że kobiety są zaradne.

Jeśli chodzi o Odrowąża to szczerze mówiąc mam bardzo mieszane uczucia, ponieważ jego postać jest troszeczkę niejednoznaczna, można na nią spoglądać z co najmniej dwóch perspektyw.

Poza tym, czytało mi się bardzo dobrze i dość szybko, przeciwnie do Ludzi bezdomnych.

Ocena

⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️/10

Każda rzecz przestanie być sobą - stanie się obrazem, albo wspomnieniem.

(*definicja na podstawie: internetowego słownika PWN)